Goed kunnen lezen is een belangrijke vaardigheid voor de taalontwikkeling van je kind. Maar wat doe je als je kind niet van lezen houdt? Hoe kun je je kind het beste aan het lezen krijgen en houden? In dit artikel geven wij je een aantal tips voor meer leesplezier.
Waarom is lezen belangrijk voor kinderen?
Dat lezen belangrijk is voor de taalontwikkeling van je kind is vast niet nieuw voor je. Veel lezen zorgt er voor dat de communicatie tussen de hersencellen sneller verloopt, waardoor je kind informatie makkelijker kan begrijpen én verwerken. Lezen bevordert het technisch en begrijpend leesniveau, vergroot de woordenschat en levert een positieve bijdrage aan de emotionele ontwikkeling van je kind. Het stimuleert de fantasie en kan ook zorgen voor rust en ontspanning.
Niet ieder kind zit van nature graag met de neus in de boeken. Er zijn allerlei redenen te bedenken waarom een kind niet van lezen houdt. Je kind heeft bijvoorbeeld moeite met taalbegrip, vindt lezen saai, kan moeilijk stilzitten of heeft (nog) niet voldoende vertrouwen in zichzelf. Of je kind heeft concentratieproblemen en vooral een hekel aan lezen wanneer het moet, terwijl het prima gaat als het hier zelf de regie in heeft. Wat kun je als ouder doen om lezen aantrekkelijker te maken voor je kind?
1. Spelenderwijs leren lezen
Een belangrijk hulpmiddel om goed te leren lezen en er plezier in te krijgen, is te kunnen rijmen. Daardoor speel je met de klank van de woorden. Speel bijvoorbeeld rijmspelletjes met je kind door tijdens de dagelijkse routines vragen te stellen als: ‘Wat gebeurt er met hond als de eerste letter een m wordt?’ Enzovoorts. Door je kind te leren dat woorden uit klanken bestaan, help je te begrijpen hoe klanken gemanipuleerd en gecombineerd kunnen worden zodra je kind begint met lezen. Dit bevordert de leesvaardigheid van je kind.
Deze speelse tip vinden kinderen leuk om uit te voeren én je kunt eindeloos variëren: LeesBingo. Het idee is dat je bingo kaarten maakt, waar op ieder vakje een situatie of opdracht staat vermeld waarin je kind kan oefenen met lezen. Je kunt allerlei speelse en gekke opdrachten verzinnen zoals : lees 5/10/15 minuten in bed met een zaklamp/ in een tent/ met je favoriete muziek op/ onder je bed/ in het tuinhuis/ met een idiote hoed op. Laat je kind zelf meedenken over goede items voor op de kaart. Je kunt een kleine beloning geven als alle opdrachten gedaan zijn en de kaart vol is.
2. Kom erachter wat je kind enthousiast maakt
Het belangrijkste is dat een kind het leuk vindt wat het leest. Probeer erachter te komen waar jouw kind enthousiast van wordt en ga op zoek naar een boek dat aansluit bij diens belevingswereld. Houdt je kind van informatieve boeken, fantasie of meer van realistische verhalen? Wil je kind leren, ontdekken en avonturen beleven of juist aan het lachen gemaakt worden? Moet het boek bijvoorbeeld gaan over voetbal, ruimtevaart, dieren of natuur? Op de website Land van Lezen vind je een handige tool die kan helpen bij deze zoektocht: De boekenmatch. Aan de hand van plaatjes kun je bepalen wat voor soort boek je wilt lezen en daarna krijg je je eigen top 10.
3. Laat je kind zelf kiezen
Leesplezier begint met het hebben van een vrije keuze. Laat je kind zelf kiezen welke boeken het wil lezen. Probeer je kind niet te sturen of iets op te dringen en laat het idee los dat er goede of slechte boeken zijn. Leef je in in de belevingswereld en interesses van je kind en zoek samen naar het ideale boek. Het succes bij het vinden en lezen van een leuk boek bepaalt of je kind na dit boek weer een nieuw boek gaat lezen. Als je eenmaal hebt ontdekt wat je kind aanspreekt, kun je een abonnement op een tijdschrift of een stripboek cadeau doen. Een abonnement is een goede manier om op een ongedwongen manier meer te lezen. De kans is groot dat je kind iedere week uitkijkt naar het nieuwe exemplaar.
4. Geef thuis het goede voorbeeld
Als je wilt dat je kind meer gaat lezen, zul je als ouder het goede voorbeeld moeten geven. Plan een aantal vaste tijden in de week waarop jullie als gezin bij elkaar komen en ieder een eigen boek of tijdschrift leest. Kinderen hebben behoefte aan routine en een zekere mate van voorspelbaarheid en worden vaak rustiger door met elkaar te lezen. Je zult merken dat je kind uiteindelijk zal uitkijken naar jullie gezamenlijk leesmoment. Vertel enthousiast over het boek dat je zelf leest. Hierdoor slaat jouw leesplezier vast over op je kind. Je kunt het gezamenlijk lezen afwisselen door om de beurt samen te lezen of door je kind voor te lezen.
5. Samen lezen of voorlezen
Het kan voor je kind een enorme motivatieboost zijn om samen een stukje te lezen. Voorlezen heeft een nog groter effect als je hetzelfde verhaal meerdere keren voorleest of wanneer dezelfde woorden vaker voorkomen in de tekst. Herhaling zorgt ervoor dat je kind méér woorden leert en dat het beter begrijpt wat de woorden betekenen. Voorlezen zorgt ervoor dat kinderen gemotiveerd raken om zelf te lezen. In plaats van voorlezen kun je je kind een abonnement geven op een luisterboeken platform zoals Storytel. Door te luisteren naar een verhaal kan je kind fantaseren en dagdromen, zonder direct geleid te worden door de tekst en beeld in het boek. Je kunt samen over het verhaal kletsen, wat goed is voor het denkvermogen en woordbegrip.
6. Maak een online account aan
Om je kind te stimuleren om zelf te lezen kun je een account aanmaken op Hebban.nl. Hebban is een community voor liefhebbers van boeken. Je kind kan zelf lijstjes aanleggen van boeken die het heeft gelezen, aan het lezen is of van plan is te gaan lezen. Ook kun je sterren geven en reviews schrijven, meedoen aan lees challenges en je laten inspireren door anderen. Deze dienst is helemaal gratis. Gedurende de zomer kan je kind via vakantie-lezen.nl het leesniveau spelenderwijs op peil houden.
7. Maak gebruik van digitale boeken
In een recent onderzoek van de Universiteit Leiden werd aangetoond dat kinderen uit groep 3 beter gaan lezen wanneer in het onderwijs (ook) digitale boeken worden gebruikt. Het inzetten van deze e-boeken helpt vooral zwakke lezers bij het zelfstandig lezen. Een oplichtende tekst leidt daarbij tot betere leesresultaten dan wanneer de tekst niet oplicht. Probeer thuis dus gebruik te maken van digitale boeken.
8. Nodig een schrijver uit
Je kunt op de school van je kind eens voorstellen om een kinderboekenschrijver uit te nodigen in de klas. Kinderboekenschrijvers kun je eenvoudig boeken via De schrijverscentrale. Ook een leuk idee: veel uitgevers verstrekken gratis promotiemateriaal voor in de klas. Stel eens voor aan de leerkracht om wat leuke posters te bestellen om de klas of de schoolbibliotheek mee op te vrolijken. Rond de kinderboekenweek organiseren veel bibliotheken en boekhandels bezoeken en kinderboekenfeesten. Stel eens aan je kind voor om hier samen naartoe te gaan en maak er een gezellig uitje van.
9. Tot slot
Voor sommige kinderen is het echt een hele prestatie om een boek helemaal uit te lezen. Dus laat merken dat je trots bent als dat gelukt is en verras je kind met iets leuks!