Leerproblemen en lichamelijke klachten
In de praktijk blijkt dat leerproblemen bijna altijd samengaan met spanning. Wanneer spanning te lang duurt of te hevig is, wordt de balans verstoord: een kind ervaart meer spanning dan het aankan en er is onvoldoende herstel mogelijk. Hierdoor kan een kind last krijgen van lichamelijke klachten, zoals hoofd- en/of buikpijn.
Buikpijn hoort bij de vijf meest voorkomende klachten waarmee kinderen bij de huisarts komen. Het percentage schoolkinderen dat last heeft van buikpijn wordt op 10% geschat. Wanneer lichamelijke klachten aanhouden, worden kinderen vaak onderzocht door een kinderarts om een medische oorzaak uit te sluiten. Veelal wordt er geen lichamelijke oorzaak gevonden en wordt de pijn ‘functioneel’ genoemd. Er wordt dan vaak gesproken over SOLK (somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten).
Kinderen met deze klachten ervaren vaak belemmeringen in het dagelijks leven: ze gaan geregeld niet naar school, spelen minder en hebben minder contact met leeftijdgenoten. Wanneer de klachten niet behandeld worden, hebben deze kinderen een grotere kans om als volwassene lichamelijke- of psychische klachten te ontwikkelen.
Hoe kun je stress herkennen bij je kind?
Een stressreactie kun je herkennen aan bepaalde lichamelijke kenmerken: verhoogde hartslag, bibberen/rillingen, vochtige handen, snelle ademhaling, kriebels in de buik en aangespannen spieren. Wanneer de stress te lang aanhoudt, kunnen lichamelijke klachten ontstaan, zoals hoofdpijn, buikpijn, vermoeidheid, slecht slapen en/of tics. Daarnaast verandert het gedrag van een kind vaak als het stress ervaart:
Hij of zij:
- vermijdt dingen;
- trekt zich terug;
- vertoont uitstelgedrag;
- huilt snel;
- heeft concentratieproblemen;
- vertoont boosheid/frustratie;
- ervaart slaapproblemen;
- heeft last van (faal)angst;
- vertoont druk gedrag
- Oorzaken lichamelijk onverklaarbare klachten
Uit onderzoek blijkt dat temperament, gevoeligheid voor stress en gebrek aan probleemoplossende vaardigheden ten grondslag kunnen liggen aan de lichamelijk onverklaarbare klachten. Vaak wordt gezien dat deze kinderen passief reageren en angstig in de wereld staan.
Behandeling
Er zijn verschillende behandelingen voor het aanpakken van onverklaarbare lichamelijke klachten. Het gebruik van cognitieve gedragstherapie heeft in de meeste gevallen een positief effect. Bij Opdidakt gebruiken wij deze methodiek, waarbij we niet zoeken naar de oorzaak van de klachten (medische oorzaak is uitgesloten), maar we ons middels kortdurende behandeling richten op de gevolgen die deze klachten hebben.
De gevolgen kunnen er namelijk voor zorgen dat de klachten blijven bestaan of het herstel van de klachten in de weg zitten. De nadruk in de behandeling ligt op het veranderen van de gedachten over de pijn, het veranderen van het zogenaamde pijngedrag en het opheffen van vermijdingsgedrag.
Bij kinderen en jongeren met leerproblemen kunnen de klachten het gevolg zijn van stress. De klachten kunnen hiermee ook een functie krijgen; door de lichamelijke klachten kan een kind of jongere niet naar school, waardoor deze geen last meer heeft van de stress en frustraties die hij/zij op school opdoet. In de behandeling is hier tevens aandacht voor, evenals de reactie van de omgeving op de klachten. Het doel van de behandeling is om samen met jou en jouw kind op zoek te gaan naar een oplossing voor de pijn.
